Giao dịch tương lai là thỏa thuận để mua hay bán một loại tài sản bất kì tại một mốc thời gian cụ thể trong tương lai với mức giá được quy định.
Một khi hợp đồng tương lai đã được thiết lập, cả hai bên tham gia đều phải chấp nhận mua và bán ở mức giá đã thỏa thuận trước đó, bất kể tình hình giá cả ngoài thị trường có biến đổi như thế nào tại ngày đáo hạn hợp đồng.
Mục tiêu không nhất thiết phải là tối đa hóa lợi nhuận. Giao dịch tương lai là một công cụ kiểm soát rủi ro, thường được dùng trong thị trường tài chính để bảo vệ nhà đầu tư khỏi những rủi ro do biến động giá của một loại tài sản thường được mua bán giao dịch hàng ngày.
Giao dịch tương lai cũng hay được sử dụng trong các gói danh mục đầu tư để cân đối biến động của thương vụ, nếu giá trị của loại tài sản kèm trong đó hay biến động lên xuống thất thường.
Những hợp đồng kiểu như trên được đàm phán và giao dịch mua đi bán lại trên một sàn giao dịch hợp đồng tương lai, đóng vai trò như bên trung gian.
Có hai vị trí mà bạn có thể chọn khi tham gia hợp đồng tương lai: đó là mua (long) và bán (short).
Nếu bạn chọn mua, bạn đồng ý mua vào một loại tài sản vào trong tương lai tại mức giá cố định sẵn một khi hợp đồng đến hạn. Ngược lại, nếu chọn bán, bạn chấp nhận bán tài sản ở mức giá thoả thuận khi hợp đồng đáo hạn.
Một cách đơn giản để giải thích khái niệm trên là dùng ví dụ của một hãng hàng không muốn tự bảo vệ mình trước rủi ro do gia tăng giá nhiên liệu bằng cách tham gia vào một hợp đồng tương lai.
Ví dụ:
Giả sử nhiên liệu máy bay giá $2/lít. Hãng hàng không dự tính giá dầu sắp tăng sau 3 tháng nữa, chính vì vậy họ mua một hợp đồng tương lai đối với 1,000 lít ở mức giá hiện tại. Do đó, giá trị của hợp đồng này sẽ là $2,000.
Nếu sau 3 tháng, khi hợp đồng hết hạn, giá 1 lít nhiên liệu máy bay tăng lên thành $3, thế nhưng hãng hàng không sẽ phải chỉ trả có $2,000, nhờ đó tiết kiệm được $1,000.
Người bán nhiên liệu sẽ vui vẻ chấp nhận tham gia vào hợp đồng tương lai trên để bảo đảm mình có một thị trường nhiên liệu ổn định, bất chấp lúc đó giá tăng cao đến mấy. Và cũng chính hợp đồng ấy sẽ bảo vệ họ trong trường hợp giá xăng dầu thế giới đột ngột giảm mạnh.
Trong ví dụ trên, cả hai bên đều có thể bảo vệ được bản thân trước rủi ro biến động giá của nhiên liệu.
Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có nhiều nhà đầu tư sẽ sử dụng hợp đồng tương lai như một công cụ đầu cơ, thay vì sử dụng chúng như là phương án bảo vệ.
Họ sẽ cố tình mua nếu giá đang thấp. Sau đó, khi giá tăng dần dần, giá trị hợp đồng trở nên cao hơn, nhà đầu tư có thể lựa chọn trao đổi nó cho một người khác để lấy tiền trước khi hợp đồng đáo hạn.
Hợp đồng tương lai không chỉ dùng được cho tài sản vật lý mà còn có thể mang ra để giao dịch các loại tài sản tài chính.
Với hình thức giao dịch Bitcoin tương lai, giá trị ghi trong hợp đồng sẽ được dựa trên giá Bitcoin và nhà đầu cơ từ đó có thể “đặt cược” dựa trên niềm tin của họ về việc Bitcoin sẽ tăng giảm như thế nào cho đến khi hợp đồng đáo hạn.
Bên cạnh đó, nó cho phép nhà đầu tư phỏng đoán giá trị Bitcoin nhưng không cần phải thật sự sở hữu đồng tiền điện tử này.
Do đó, 2 kết quả lớn xảy ra:
Một là, tuy Bitcoin chưa được quy định, hợp đồng tương lai Bitcoin có thể mang giao dịch trên những sàn giao dịch chứng khoán đã được cấp phép. Đây là tin rất tốt dành cho những ai mà vẫn lo ngại trước lựa chọn gia nhập thị trường Bitcoin vì thị trường Bitcoin vốn hoàn toàn thiếu sự giám sát của chính quyền.
Hai là, tại những khu vực mà giao dịch Bitcoin hoàn toàn bị cấm, hình thức hợp đồng tương lai vẫn có thể cho phép nhà đầu tư quan sát giá trị của đồng tiền này.
Hợp đồng tương lai Bitcoin sẽ hoạt động theo nguyên tắc tương tự như là với tài sản tài chính truyền thống.
Thông qua việc dự đoán liệu giá BTC sẽ lên hay xuống, các nhà đầu cơ sẽ lựa chọn mua hay bán hợp đồng Bitcoin tương lai của mình.
Ví dụ:
Một người sở hữu một Bitcoin có giá $18,000 (giả sử) và anh ta dự đoán sắp tới giá sẽ giảm, để bảo vệ bản thân mình, anh ta sẽ bán một hợp đồng Bitcoin tương lai, lấy giá ở hiện tại là $18,000.
Gần tới ngày đáo hạn, giá Bitcoin, cùng với giá trị hợp đồng, đã giảm đúng như dự đoán. Nhà đầu tư bây giờ quyết định mua lại cái hợp đồng tương lai đó.
Nếu giá hợp đồng là $16,000 ở ngày anh ta mua lại hợp đồng, nhà đầu tư coi như đã kiếm được $2,000, cùng lúc đó bảo vệ được 1 BTC của mình bằng cách bán cao rồi mua rẻ.
Trên đây là một ví dụ đơn giản về cách hoạt động của hợp đồng Bitcoin tương lai, vì điều khoản chi tiết của hợp đồng có thể sẽ phức tạp hơn nhiều, tùy thuộc vào từng sàn giao dịch, và còn bao gồm cả giới hạn giá trần và giá sàn nữa.
Trong ngắn hạn, nó có thể giúp đẩy giá và gia tăng sự hứng thú của công chúng đối với lĩnh vực tiền điện tử.
Vào cái ngày mà hợp đồng tương lai Bitcoin lần đầu tiên được triển khai trên sàn CBOE – sàn giao dịch chứng khoán được Mỹ được cấp phép và quản lí đầy đủ, giá đã tăng vọt 10% lên mức $16,936.
Tương tự, ngày 17 tháng 12 năm 2017 khi đếm ngược chuẩn bị cho sự kiện ra mắt dịch vụ hợp đồng Bitcoin tương lai trên sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất thế giới CME, giá Bitcoin đã thiết lập kỉ lục cao nhất mọi thời đại mới tại mức $20,000.
Tác động dài hạn lên giá thì khó dự đoán hơn, nhưng nhìn chung, giá Bitcoin vẫn sẽ có những động lực tích cực để tăng giá.
Có một vài kết cục như sau:
Đầu tiên, Bitcoin vốn được xem là gương mặt đại diện cho tiền điện tử. Bởi vậy, nếu giá Bitcoin bất ngờ tăng đột biến chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, vì hợp đồng Bitcoin tương lai hay bất kể yếu tố nào khác, ngày càng có nhiều người sẽ chú ý đến hơn.
Khi mà tỉ lệ quan tâm đến ngành công nghiệp tiền điện tử gia tăng, giá của các altcoin cũng sẽ được lợi và từ đó kéo cả thị trường đi lên.
Tuy nhiên, cũng có mặt trái: nhà đầu tư có thể sẽ muốn bán tất cả altcoin của mình để chuyển qua mua Bitcoin, bắt lấy đà tăng trưởng mạnh mẽ của nó. Sự bán tháo ồ ạt có thể làm phân khúc altcoin sụt giá trầm trọng.
Viễn cảnh có xác suất cao hơn đó là những altcoin có chỗ đứng như Ethereum, Ripple và Litecoin,… sẽ tiếp bước Bitcoin và trở thành những loại tài sản được giao dịch trên sàn tương lai, một khi hứng thú của nhà đầu tư dành cho chúng trở nên đủ lớn.
=> Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là gì? Cách hoạt động, Ứng dụng, Lợi ích của nó là gì?
